سیستم مدیریت تخلیهی دود و آلودگی پارکینگ (SMS)
در پارکینگهای بسته یا نیمهباز، امکان تخلیهی هوا بهصورت طبیعی وجود ندارد و عملیات تزریق هوای تازه، خروج هوای آلوده و ایجاد جریان مابین این دو نقطه باید بهصورت مکانیکی انجام شود. در همین راستا، سازمان آتشنشانی ضوابطی تحتعنوان «ضوابط ملاک عملِ سامانههای تهویه، تخلیه و کنترل دود» تدوین نموده است؛ بدین شرح که کلیهی ساختمانهایی که تعداد زیرزمینهای آنها سه طبقه و بیشتر باشد یا مساحت هر طبقه از زیرزمینهای آنها بیش از 500 مترمربع باشد، ملزم به اجرای شرایط این دستورالعمل هستند.
سیستم کانالکشی در پارکینگها همیشه بهعنوان سیستمی جاگیر و بهعقیدهی بسیاری نازیبا مطرح بوده است. حتی در بسیاری از پارکینگها بهدلیل حجم زیاد کانالهای تخلیه، طراح ناگزیر از افزایش ارتفاعِ سقف پارکینگ میشود. اما امروز، سیستم نوین تهویهی پارکینگ با بهرهگیری از فنهای تأمین و تخلیهی هوا و با کمک جتفنهای پارکینگی، بهعنوان سیستمی مناسب در مدیریت تخلیهی دود و آلودگی پارکینگ مطرح شده است. پیادهسازی این سیستم، افزون بر حذف کانالکشی، تخلیه و تهویهی هوای پارکینگ را با قدرت و دقت بیشتری انجام میدهد و صرفهجویی چشمگیری را در مصرف برق به ارمغان میآورد. این سیستم با حذف کامل کانالکشی، فضای پارکینگ را برای نصب سایر تجهیزات باز کرده و این امکان را فراهم میآورد تا در سطح و نیز در طبقات، امکان جاگذاری شمار بیشتری از خودرو میسر شود و در نتیجه، معایب و هزینههای مربوط به سقف کاذب نیز در مناطق کانالکشی کاهش محسوسی یابد.
جتفنها با کارکرد هماهنگ خود میتوانند هوا را در فضای پارکینگ بهجریان درآورده و وظیفهی انتقال هوا را از منبع تغذیه به منبع تخلیه، به شایستهترین شکل بهانجام برسانند. از آنجا که سیستم تخلیهی هوای پارکینگها با اهداف زیر انجام میشود، طراحی درست و دقیق این سیستم برای دستیابی به این اهداف از اهمیت زیادی برخوردار است.
اهداف سیستم تخلیهی دود و آلودگی پارکینگ
- تعبیهی مسیرهای فرار از دود
- کمک به نیروهای آتشنشانی با ایجاد یک مسیرِ بدون دود
- کاهش آسیب ناشی از سوختن اجزای سازه در زمان آتشسوزی
- کاهش آسیب ناشی از دود، حرارت و گازهای سمّی ناشی از آتشسوزی
- ایجاد تأخیر و جلوگیری از گسترش کامل آتشسوزی
در سیستم مدیریت تخلیهی دود و آلودگی پارکینگ، عمل تخلیهی دود در دو شرایط زیر صورت میپذیرد:
● شرایط نرمال یا Normal Pollution Ventilation Mode (NPV)
در این نوع، تعداد یا توزیع وسیلهی نقلیهای که وارد پارکینگ میشود یا پارک شده و یا خارج میشود، در نظر گرفته نمیشود. هدف این سیستم این است که صرفنظر از ماهیت خودروها، اطمینان حاصل کند که در منطقه، هوای راکد وجود نداشته باشد.
پس از تشخیص خودکار آلودگی بررسی میزان (PPM)، سیستم تهویه با سرعت مورد نیاز فعال میشود (فقط فنهای منطقهی آلوده) و آلودگی ناشی از منطقهی مورد نظر را رقیق میکند و موجب جریان هوا بهسوی بخش خروجیهای اگزاستفن میشود. چنانچه سطح بالاتری از آلودگی شناسایی شود، سیستم باید با جذب هوای بیشتر عمل کند.
این اثر بدون توجه به شرایط فوق (نوع، تعداد، تراکم یا توزیع خودروها) رخ میدهد. با این حال، با توجه به ظرفیت و میزان حرکت خودروها بهطور روزانه، این سیستمِ تهویه برای حفظ میزان مجاز آلودگی، کارکردی قابل قبول خواهد داشت.
● شرایط (EM (Emergency
در صورت تشخیص دودِ آتش در منطقهی شناساییشده، به مدت چند ثانیه، کلیهی فنها برای خروج افراد (سالمندان، کودکان، معلولان و...) خاموش میشوند؛ سپس اگزاستفنها فعال میشوند و زمانی که دود، حدود یکپنجمِ سقف را فراگرفت، جتفنها فعال میشوند.